Burgerweeshuis, Amsterdam

Het Burgerweeshuis van Aldo van Eyck dateert van 1960 en wordt internationaal beschouwd als een sleutelwerk van het naoorlogs modernisme. Na gebruik als zorginstelling, academiegebouw en kantoor heeft het rijksmonument langdurig leeg gestaan en raakte in verval. Het complex is verworven door private investeerders met de ambitie om het gebouw te revitaliseren tot hedendaagse kantooromgeving en daarbij de oorspronkelijke kwaliteiten waar mogelijk tot hun recht te laten komen.

Oorspronkelijk bood het complex plaats aan ca. 125 kinderen in acht paviljoens met verdere dienstruimten. De paviljoens zijn als woningen geschakeld aan een binnenstraat die het gebouw zijn kenmerkende opzet verleent. Karakteristiek is de generieke structuur van schoonbeton met invullingen van schoonmetselwerk, translucent of transparant materiaal, die is afgedekt met acht grote en 328 kleine koepels. Hoewel de invullingen en vaste inrichting een heel specifiek karakter verlenen aan elke ruimte wordt het Burgerweeshuis beschouwd als de oorsprong van het Structuralisme.

In 2017 kon het inspirerende bouwwerk geheel worden gerenoveerd naar ontwerp van ons bureau. De betonnen geveldelen zijn ontdaan van de taaie coating en zorgvuldig hersteld, het metselwerk is gerepareerd en gereinigd. De door Van Eyck rond 1993 vervangen kozijnen zijn geschilderd in de oorspronkelijke kleuren en het glas is vervangen. De buitenruimten en het terrein worden nieuw aangelegd op basis van het oorspronkelijke ontwerp en huidige eisen. Hierbij is intensief samengewerkt met de landschapsontwerpers van Atelier Quadrat.

De slechte thermische en akoestische prestaties en de gebrekkige installaties vormden een grote ontwerpuitdaging. Door de koepels te voorzien van akoestisch spuitwerk konden de elektra-installaties hierin worden ingepast met instandhouding van de oorspronkelijke details. De werkgebieden zijn voorzien van vloerverwarming en convectoren terwijl in de binnenstraat de ledenradiatoren zijn teruggebracht. Hiermee is een comfortabel werkklimaat gecreëerd met respect voor het oorspronkelijke architectonische concept.

Latere indelingen zijn verwijderd. Oorspronkelijke afwerkingen zoals de kwartsietvloer van de binnenstraat, de betonnen architraven en het schoonmetselwerk zijn in ere hersteld. Dat geldt ook voor de resterende originele kastenwanden, aanrechtbladen en betonnen wandarmaturen. In deze karaktervolle context is toekomstbestendige kantoorruimte gecreëerd met fraaie dagverlichte ruimten, goede kunstverlichting en ruimteakoestiek, en uitzicht op de groene buitenruimten. Begin 2018 is het Burgerweeshuis in gebruik genomen door gebiedsontwikkelaar BPD. Hierbij zijn de principes van het Nieuwe Werken succesvol geïmplementeerd in de – deels historische – interieurs.

Meer over het kunstwerk van Andre Volten