Olympisch Stadion, Helsinki (FI)

Het vernieuwde Olympisch Stadion van Helsinki is na een jarenlange restauratie in augustus 2020 heropend. Behalve de ingrijpende aanpassingen van deze historische sportfaciliteit is het complex ook aanzienlijk uitgebreid. Het project is winnaar van de Finlandia Prize for Architecture 2020 en voorgeselecteerd voor de EU Mies van der Rohe Award 2022.

Het grootste stadion van Finland wordt ‘s zomers voornamelijk gebruikt voor atletiek, voetbal, evenementen en popconcerten. Om de exploitatie te verbeteren moest het complex geschikt worden gemaakt voor aanvullende programmering, met name in het lange winterseizoen. Tegelijk is het stadion een belangrijk monument van de Moderne Beweging en een symbool voor de Finse natie, dat als cultureel erfgoed behouden moest blijven. De uitbreiding van bijna 9.000 m2 bvo is daarom grotendeels ondergronds gerealiseerd.

Opgeleverd in 1938 naar ontwerp van Yrjö Lindegren en Toivo Jäntti voor de Spelen van 1940, werd het complex pas na de oorlog in 1952 in gebruik genomen. De capaciteit was toen 70.000 bezoekers, met veel staanplaatsen. Het stadion heeft nu 40.600 zitplaatsen, dat voor bijvoorbeeld popconcerten met staanplaatsen op het veld kan worden uitgebreid tot 50.000. In de voormalige appartementen van de sporters zijn up-to-date kantoren ondergebracht voor bedrijven in de evenementen- en sportsector. Vanaf de toren heeft men een spectaculair uitzicht over de stad.

De architectenwerkzaamheden voor de herontwikkeling werden begin 2013 openbaar aanbesteed aan een internationaal ontwerpteam waarin ons bureau heeft deelgenomen. Het team stond onder leiding van het Finse bureau K2S dat voorafgaand al een masterplan voor vernieuwing van het complex had opgesteld. Het Finse bureau NRT en de stadionexperts van White Architects uit Stockholm hebben het architectenteam compleet gemaakt.

Het stadion zelf is aangepast volgens de richtlijnen van onder andere FIFA, UEFA en World Athletics (vroeger IAAF). Gezien de cultuurhistorische waarde van het complex mocht dat een uitdaging genoemd worden. Zo is een volledige overkapping van de tribunes gerealiseerd. Een atletiekbaan met ruimere bochtstralen is tussen de historische tribunes ingepast. Op basis van computersimulaties voor crowd-control zijn aanpassingen in de circulatiezones doorgevoerd. In aansluiting op de oorspronkelijke architectuur zijn veel afwerkingen in hout uitgevoerd waardoor het stadion zijn uitgesproken Finse karakter heeft behouden. Voor de stoelen is een speciaal houtcomposiet ontwikkeld die aansluit bij deze uitstraling maar voldoet aan strenge eisen van brandveiligheid.

Aan de noordzijde zijn enorme ondergrondse laad- en losruimten voorzien, met name voor de evenementensector. Ook de verdere logistieke systemen zoals liften en installaties zijn geheel vernieuwd. Voor evenementen op het gebied van sport en cultuur, beurzen en congressen zijn onder het voorplein een groot aantal multifunctionele indoorfaciliteiten ondergebracht. Deze zijn ook ter beschikking van verenigingen en onderwijsinstellingen en kunnen onafhankelijk van het hoofdstadion worden geprogrammeerd. Zo kan het stadion het gehele jaar door functioneren als de belangrijkste venue voor sport- en cultuurevenementen in Finland.